Evo dela teksta objavljenog pre par godina u "Kalibru" a tema su upravo Moranovi nozevi, izmedju ostalih i cuveni ST-23
"...Sa američkim angažovanjem u Vijetnamskom sukobu, od boraca sa terena stižu učestali zahtevi za adekvatnim i kvalitetnim borbenim nožem. Mnoge male radionice u tome vide svoju šansu pa su pored čuvenog “Ka-Bar” iz vijetnamske džungle oreol slave poneli i “Ek-Commando”, “Randall”, “SOG” i mnogi drugi. Čak i danas, reklamiraju se ponosno navodeći podatke da su njihovi noževi „radili posao“ u rukama elitnih specijalnih jedinica. U šarolikoj skupini kojekakvih komandosa iz tog perioda, široj javnosti je gotovo promakla formacija poznata po nezvaničnom i ironičnom nadimku “Tunelski pacovi”. Ovi ljudi vodili su svoje opskurne bitke u mračnom i zagušljivom lavirintu tunela koje je Viet – Kong iskopao ispod džungle pa sve do predgradja Sajgona u ukupnoj dužini od preko 1000 km. “Tunelski pacovi” jesu specijalna formacija, ali nisu bili opterećeni time da u svom sastavu imaju padobrance, ronioce, snajperiste, eksperte sposobne da navode avijaciju itd. Uzimali su ljude po jednostavnom kriterijumu: pametni, snalažljivi individualci vični bliskoj borbi. Zato su izgradili reputaciju nenadmašnh u sukobu čovek na čoveka.Pored kratkih sačmara i snažnih pištolja (revolvera), najcenjeniji alat za njihov jezivi posao bio je dobar borbeni nož. A jedan nož je i medju njima postao statusni simbol.
Zove se “ST-23 Fighting Knife”. Iza ove nemaštovite oznake krije se jedan od najtraženijih modela Bila Morana. Sečivo od 203 mm široko skoro 50mm, na prvi pogled podseća na “bowie” noževe, ali ovaj nož je u “krvnom srodstvu” sa noževima koje su presijanci koristili vekovima ranije. Izradjen od kvalitetnog karbonskog čelika, debelog čitavih 6,35mm, konveksno naoštren i blago zakrivljen, predstavlja veoma efikasno oružje, naročito na ograničenom prostoru (tuneli koje su kopali vijetnamci, bili su većim delom 1 x 1 m u preseku). Sa gornje strane sečiva je veoma duga i zakrivljena, lažna oštrica koja kod ovako teškog noža može u zamahu da prelomi i prilično debelu kost. Drška od drveta ima neobičan “grbav” izgled, koji veoma dobro leži u šaci i omogućava pravilnu orijentaciju sečiva u svakom trenutku. Ovaj dizajn drške je iskoristio Jim Hammond na svom čuvenom nožu “Flesheater” (Mesožder). Štitnik i izdužena pločica na kraju drške su izradjeni od mesinga, a postavljeni su pod uglom u odnosu na uzdužnu osu noža. Tako smanjuju mogućnost da nož ispadne (ili bude izbijen) iz ruke, a istovremeno delimično štite prste sa prednje strane. Obzirom na prirodu zadatka pri kojima su korišćeni, solidan broj ST-23 rdja negde u Vijetnamu, par metara ispod džungle. Oni koji su vraćeni u SAD prodaju se za vrlo ozbiljne sume..."
|