Do sada su sporadično pominjana u temama o artiljeriji i ako zauzimaju značajno mesto u savremenim armijama sveta, pa zaslužuju poseban osvrt.
Nastale su kao prelazni korak između samohodnih, tada po pravilu, guseničnih samohodnih artiljerijskih oruđa i vučnih oruđa. Pružaju mobilnost i automatizaciju postupaka na vatrenom položaju nakon dovlačenja kamionima, za višestruko manju cenu od samohotki. Osnova za to je interna pogonska grupa, najčešće benzinski motor snage između 50 i 100kW, koji pokreće hidro pumpe pogona i automatizacije. Zahvaljujući tome, oruđa su sposobna da za kratko vreme promene b/p bez učešća tegljača i imaju u načelu 3-5 automatskih funkcija. Automatske funkcije obuhvataju: punjenje oruđa, pokretanje cevi po azimutu i elevaciji, širenje/skupljanje krakova, podizanje/spuštanje točkova krakova i ukopavanje.
Rodonačelnik je bila švedska haubica HF77A 155mm/39kal. Oruđe mase 11.500kg pokreće benzinski vodom hlađeni motor snage 60kW i obezbeđuje sve automatske funkcije. Brzina gađanja iznosi 3 granate za 10s. U početku je koristila švedsku municiju sa čaurom, a u verziji B prelazi se na klasično NATO punjenje. Municija do automatskog potiskivača dolazi radom posluge. Sve funkcije mogu se videti u ovom nastavnom prikazu.
Dobar primjer koji bi mogao posluziti za robotizovanu platformu sa daljinskim upravljanjem.
Lakse je to ukopati nego kamion-haubicu .
Evo jos jedan primjer koji se moze primjeniti za vazdusno-transportnu artiljeriju .
SD 57
https://youtu.be/XmetoXmQyFc
HF77A moze da bude rodonacelnik samopokretne artiljerije samo ako se zaborave ruska resenja, nekih 20 godina starija.
Samopokretni divizijski top 85mm SD44 i SD 57 bi trebalo da budu rodonacelnici, nastali i uvodjeni u naoruzanje u prvoj polovini 50 godina. Ako ne postoje ranije primenjivana resenja.
Rusi su to primjenjivali za VDV artiljeriju ... jbg i helikopterom da te izbace negdje moras gurati do povoljnog polozaja ... veoma korisno rjesenje. Znamo kod nas primjedbe za BST , tezak,ko ce ga gurati ...... a on stotinjak kg samo . Isti princip potpuno primjenljiv na M 56 105 mm , m 55 20/3 , mb 120mm i slicnima pogodnim za vazdusni transport....
https://youtu.be/Cb5YDeZjRJE
Svedjani opet nisu htjeli da se pate sa vucnom artiljerijom. Lakse zauzima polozaj nakon sto se dovuce kamionom do pribliznog polozaja . Cak je i pomagala pogonom na tezem terenu , prilikom vucenja....plus koristila motor za auto-punjac
Rodonačelnik samopokretnih oruđa bi trebao biti "Arsenalec", Sovjetski projekat samopokretnog topa iz 1927/28 godine, gusenice, motor od 12 KS, brzina 5-8 km/h, kalibar topa 45 mm. Navodno je imao sopstveni b/k od 50 granata. Nažalost nakon opitovanja nije usvojen u naoružanje.
Posle drugog svetskog rata dolaze i pomenuti SD 44 te SD 48 i SD 57 koji su usvojeni osim SD 48 koji nije usvojen u naoružanje.
SD 44 85 mm:
SD 57 protivtenkovski top u kalibru 57 mm:
P.S. Veseljaci sa slike mislim da pripadaju NVA DDR-a.
Ako se dobro sećam, ja navedoh dva uslova za ovu kategoriju oruđa. Jedan je kretanje pomoću vlastitog pogona, a drugi je automatizacija radnji koje inače izvode posluge.
