|
Protivartiljerijski (kontra-baterijski) radar 1RL239 "Ris"
Ris je potpuno autonomni radarski sistem, opremljen sredstvima topografske lokacije, orijentacije i navigacije. Sva oprema (osim emitera, prijemne antene, emitera i prijemnika Doplerovog merača brzine) nalazi se u oklopljenom kućištu guseničnog traktora "MT-LB".
Telo vozila , pruža zaštitu od malokalibarskog oružja i nuklearnog udara. Snaga radarskih komponenti iz uređaja obezbeđena je putem sistema iz vozila MT-LB. Cilj stvaranja ovog sistema bio je, da efektivno obrađuje informacije koje se reflektuju radio signalima od granata i raketa.
Pelengacija se vrši preko radara snage 200kW, koji je prekrivenim kupolastim kućištem od stakloplastike. Za prijem odbijenih ili reflektovanih signala korišćena je rotaciona antena parabolnog oblika. Na osnovu odbijenih signala radio talasa koji ocrtavaju ili prikazuju izvor artiljerijske paljbe i topografskog položaja svoje artiljerije, vrši korekciju gađanja ka izvoru artiljerijske vatre neprijatelja.
Balistički računar izračunava tačne podatke u vezi projektila koji napadaju, odnosno određuje im približno mesto pada, dok gotovo istovremeno balistički računar radi i drugu operaciju, slanje topografskih podataka za svoju prijatejsku artiljeriju koja će gađati direktno prema koordinatama lokacije lansiranja.
Posada se sastoji od četiri člana, od kojih je jedan komandir stanice za upravljanje, a ostali članovi su: operator praćenja, operator sredstava veze i vozač.
Ovaj kompleks je nastao u vreme dok je sovjetski sistem globalnog pozicioniranja još uvek bio u razvoju, pa je iz tog razloga je topografsku lokaciju vršila artiljerijska busola "PAB-2M" i optički daljinomer koji se prevoze u vozilu. Pozicioniranje kompleksa (sistema/vozila) u odnosu na kompas vršeno je optičkim nišanom montiranim na kraku sa leve strane vozila.
Topografski podaci zabeleženi su u elektronskoj formi u elektronskoj tablici, koja je deo računarskog kompleksa u vozilu, u kome se nalazi mapa tog područja. Svaka promena položaja kompleksa, obrađuje se prema ugrađenom žirokompasu "1G25", smešten u vozačkom odelju kod merača brzine Doplera. Svako kretanje vozila ili kompleksa bilo je prikazano na elektronskom tabletu ili tablici. Pre nego što je postavljen na borbeno dežurstvo, u cilju zaštite od veoma snažnog zračenja radio talasa iz radara (emitera), posada periskop zatvara zastorima kao i sve otvore. Kada je kompleks postavljen na borbeno dežurstvo (tačnije kada je emiter uključen), propisano je da ostali vojnici ne smeju da budu bliže u krugu od 600 m od radara.
Komunikaciju omogućavaju dva R-123 radio uređaja.
Iskustva u borbenoj primeni pokazali su da je ovaj kompleks veoma efikasan na ravnim i umereno neravnim površinama sa nižim uzvišenjima. Prilikom ratovanja u Avganistanu, gde su regije više planinske i reljef je veoma promenljiv sa ogromnim promenama u visini, javile su se ogromne greške prilikom očitavanja podataka i takođe ogromne greške prilikom usmeravanja prijateljske artiljerije o lokaciji dejstva.
Krajem 80-tih godina prošlog veka, Ris je dobio i zamenu u vidu novih protivartiljerijskih radarskih kompleksa 1L219 Zoopark-1, ali se ponegde i danas zadržao u upotrebi i kod ruske vojske i kod armija nastalih raspadom nekadašnjeg SSSR-a.
|
