Mlazni lovački avion strelastih krila, Sabre proizvod je američke fabrike North American Aviation, a pojavio se odmah iza drugog svetskog rata. Dugi niz godina je zauzimao važno mesto u avijacijama mnogih zemalja. Vojna oznaka američkog RV bila je F-86, a serijski je proizvođen u više varijanti. Licencno je proizvođen u Kanadi, Italiji, Australiji, Japanu. Nakon pojave lovca MiG-15 u Koreji, samo 47 dana posle, na ratnu vazdušnu scenu stupio je novi američki lovac F-86 SABRE, čiji je prototip poleteo 1.oktobra 1947.godine. Nakon rata u Koreji, SAD su i ove lovce ustupale drugim RV, kao vojnu pomoć. Naše RV je imalo dve varijante aviona Sabre i to dnevne lovce F-86E{M} i lovce-presretače za svako vreme i noću F-86D. Lovac-presretač za dejstvo po svakom vremenu i noću imao je radar u nosu. Za Kanadu F-86 je sklapala kanadska kompanija Canadair ltd. Iz Montreala. Ovi Sabre imali su oznaku CL-13. Proizvedeno je više verzija, a ukupno 1815 aviona ove (CL-13) verzije. Tokom 1961-1962.godine naša zemlja je komercijalnim putem nabavila veći broj polovnih aviona F-86D Sabre Dog{sabljasti pas}, osposobljenih za dejstvo noću i u složenim meteo i vremenskim uslovima. Za prijem ovih aviona određen je 117 lovački avijacijski puk, koji je i u ranijim slučajevima bio prvi koji je primao novu tehniku.
Krajem 1959.godine formirana je prva akro-grupa u jugoslovenskom RV, koja je letela upravo na avionima F-86E. Zanimljivo je, međutim da su 1963. i 1964. godine u našem RV, preciznije u sastavu batajničkog 204. lovačkog avijacijskog puka, pararelno bili u operativnoj upotrebi i američki i sovjetski vazduhoplovi. Već 1970.godine F-86E su definitivno povučeni iz naoružanja JRV, dok su F-86D ostali u naoružanju još nekoliko godina.
Kroz RV i PVO SFRJ prošlo je u periodu od 1956. do 1971. godine 121 lovac Canadair CL-13 Mk-4/F-86E Sabre i 130 noćnih lovaca North American F-86D Sabre od 1961. do 1974. godine. Mi smo kasnije avione vratili SAD, a ovi su ih nakon reparacije ustupili Hondurasu.
Proizvođač: North American Aviation Company.
Licenca: Canadair ltd. Kanada; Aeritalia– Italija; Mitshubishi, Japan;
CAC, Australija.
Namena: Jednomotorni mlazni lovački avion, jednosed.
Verzije:F-86A;F-86B; F-86C; F-86D; F-86E; F-86F; F-86G; F-86K; F-86L;
F-86E{M}SABRE Mk-4; CL-13; F-86H.
Razvoj: Prvi let 1. oktobra 1947.godine. U naoružanju od 1948.godine
F-86D Sabre (negde je poznat i kao Sabre Dog).
F-86L Sabre iz sastava USAF.
Lovac F-86F zbog svojih letnih karakteristika vodio je glavne okršaje u vazduhu, sa sovjetskim MiG-15 sa kojima je bila naoružana Severna Koreja.
Lovac-presretač za dejstvo po svakom vremenu i noću F-86D SABRE DOG iz sastava američkog RV {USAF}, na pisti.
Pogonska grupa: Jedan turbomlazni motor General Electric J-47 GE-27
-potiska 2710kp, ili
Jedan turbomlazni motor Orenda-14 potiska 3300kp.
Gorivo: 2500kg.
Dimenzije:Razmah krila 11,33m{11,91m,F-86F}; dužina 11,41m {F-86D 12,5m}; visina 4,25m{F-86D 4,45m}; m.pr.4967kg; m.maks.7647kg {9330kg}.
Karakteristike: Brzina-maksimalna 1080-1140km/h.
Brzina krstarenja 920km/h.
Brzina penjanja 40-45m/s.
Operativni vrhunac leta 13700-16170m.
Taktički radijus dejstva sa dopunskim rezervoarima 1180km.
Taktički radijus dejstva bez dopunskih rezervoara 620km.
Dolet 1800-2400km.
Dužina staze za poletanje 1450m.
Dužina staze za sletanje 950m.
Naoružanje: 6 mitraljeza 12,7mm M-3 sa po 265 zrna.
F-86F– 16 NRZ 5 inča ili 907kg bombi.
F-86D– 24 raketna zrna V-V “Mighty Mouse”
F-86K– 4 topa MG-4 kalibra 20mm.
Korisnici: Australija;Argentina;Belgija;Danska;Grčka;Holandija;Honduras;
Indonezija;Iran;Italija;Japan;Jugoslavija;Kanada;Južna Koreja; JAR; Nemačka;Norveška;Pakistan;Peru;Portugal;SAD;Španija;Tajland;Tajvan;
Tunis;Turska;Venecuela;UK.
Muzejski primerak F-86F-30.
Jugoslovenski F-86D.
Popuna lovaca-presretača F-86D Sabre raketnim zrnima V-V "Mighty Mouse" na aerodromu Golubovci 1966. godine.
Grupni let lovaca F-86L Sabre.
Nemački F-86K-2.
F-86D JRV iznad Biokova.
|