|
Poslao: 04 Mar 2013 17:42
|
offline
- boksi
- Legendarni građanin
- Pridružio: 11 Jun 2008
- Poruke: 7836
|
Ovu temu otvaram u spomen na mog dedu Gojka Dmitrova koji je bio ucesnik ove bitke a kasnije je i odlikovan.
Bitka kod Batine (ili Batinska bitka) je vođena između 11. i 19. novembra 1944. između jedinica NOVJ i Crvene armije sa jedne strane i jedinica Vermahta i njegovih saveznika sa druge strane. Cilj jedinica NOVJ je bilo oslobađanje Baranje, a sovjetske armije je bio da uspostavi mostobran za prelazak svojih tenkovskih jedinica na desnu stranu Dunava radi lakšeg zauzimanja Mađarske. Sa druge strane Nemci su se trudili da omoguće povlačenje nemačkih i kvinsliških jedinica preko Hrvatske i Slovenije u Austriju. Batinska bitka je trajala od 11. do 19. novembra i okončala se pobedom jedinica NOVJ i Crvene armije. Na mestu bitke danas se nalazi memorijalni kompleks. Ovo je najveća bitka po količini snaga učesnika, intenzitetu borbi i strateškom značaju u toku čitavog Drugog svetskog rata na području Jugoslavije.
Početkom novembra 1944. oslobođeni su Beograd, Banat i Bačka, dok je u Sremu formiran Sremski front, dok je glavnina nemačke Armijske grupe E daleko zaostala, a njena prethodnica se probijala kroz Sandžak. Time su se pred jedinicama Crvene armije otvorile široke ofanzivne perspektive. Sovjetska Vrhovna komanda ("Stavka") odlučila je da iskoristi relativnu slabost nemačkih snaga pred svojim levim krilom, forsira Dunav i prodre u jugozapadnu Mađarsku. Prodorom po levoj strani Drave dodatno bi se produbila kriza nemačke odbrane Balkana (Armijske grupe F) i ugrozila Austrija sa juga, a prodorom zapadnom stranom uz Dunav ugrozila bi se Budimpešta i Austrija sa zapada. S obzirom da su jedinice 2. ukrajinskog fronta prodirale ka Dunavu i Budimpešti sa istoka, ovaj prodor 3. ukrajinskog fronta pretio je odsecanjem i opkoljavanjem Budimpešte. Na krajnjem levom krilu sovjetskog fronta, u sastavu 3. ukrajinskog fronta, tokom prodora kroz Srbiju nalazila se samo 57. sovjetska armija, uz 17. vazdušnu armiju i 4. gardijski mehanizovani korpus sa pratećim artiljerijskim i inženjerskim jedinicama. Iako relativno malobrojna formacija, ona je tokom zajedničkih operacija sa NOVJ uspela značajno da isprednjači u odnosu na snage nemačke Armijske grupe F (ruga oklopna armija i Armijska grupa E). Sovjetska komanda se stoga odlučila da alje koristi stečeno preimućstvo, i forsira Dunav u oblasti Baranje.
Snage 75. streljačkog korpusa 57. armije i tek osnovane 51. vojvođanske divizije NOVJ su se rasporedili na levoj obali Dunava od Baje do Bačke Palanke. Sa druge strane Vermaht je rasporedio diviziju Brandenburg od ušća Drave do Batine, a od Batine do Baje novoformiranu 31. mađarsku SS diviziju Lombard, pojačanu mađarskim fašistima. Kombinovane nemačke snage u početku batinske operacije brojale su preko 30.000 vojnika, a na kraju preko 60.000 vojnika. Nad njima je komandu preuzeo štab Druge oklopne armije, koji je svoje korpuse u Jugoslaviji postepeno predavao Armijskoj grupi E. Navedene sovjetske i jugoslovenske snage imale su zadatak da energičnim napadom na osovinske snage da forsiruaju Dunav, stvore i odbrane mostobran. Tokom bitke, obe strane energično su privlačile dodatne snage. Jedinice na Sremskom frontu (Prvi proleterski korpus i 68. streljački korpus Crvene armije) imale su zadatak da snažnim pritiskom vežu nemačke snage pred sobom, i onemoguće njihovo prebacivanje u Baranju.
Bitka
Jedinice Crvene armije morale su da osiguraju prelazak na drugu stranu Dunava kako bi obezbedili liniju do Nađkanjiže i Sekešfehervara i tako okružili Budimpeštu. Planirano je da 75. streljački korpus uz pomoć jedinica iz zone Apatina pređe Dunav predelu Batine. Levo krilo 75. korpusa južno od Apatina čuvala bi 299. divizija, a desno krilo kod Bezdana 734. puk 233. divizije i 8. brigada 51. vojvođanske divizije. Prva grupa je morala da uspostavi mostobran između Batine i Apatina, otvoriviši put ostatku 3. ukrajinskog fronta ka Pečuju i Sekešfehervaru. i da do 15. novembra stigne do linije Topolje-Kneževi Vinogradi-Belje. Jedinice 51. divizije NOVJ su imale da nastave duž Drave i da oslobode Baranju.
Ishod
Operacija Crvene armije uz pomoć jugoslovenskih, bugarskih i rumunskih snaga, okončana je velikim uspehom. Tokom novembra 1944. jedinice 57. armije Crvene armije i 12. korpusa NOVJ uspele su da odbrane i prošire mostobrane u Baranji, uprkos ogorčenom otporu, prvenstveno divizije Brandenburg. S obzirom da je NOVJ uspešno zadržala nemačke snage Komande Jugoistoka (Armijske grupe F), nemačka Vrhovna komanda bila je prinuđena da na ovaj front dovlači snage Armijske grupe C iz severne Italije (44. i 71. diviziju). Međutim, sovjetska komanda umešno je koristila ostvareni prodor, obezbedila prelaze i masirala trupe pod komandom Trećeg ukrajinskog fronta. Pod njegovu komanu su privučene, pored 57. armije, 46. armija, zatim 6. tenkovska, 4. gardijska, 9. gardijska, 26, 27. i Prva bugarska armija. Ove snage ostvarile su prodor uz Dravu i uz Dunav, odsekavši i, uz sadejstvo Drugog ukrajinskog fronta, opkolivši Budimpeštu.
Time stvorena kriza nemačke odbrane bila je glavni motiv nemačkih protivudara. Nemci su bili prisiljeni da privlače trupe sa ostalih frontova (4. SS oklopni korpus sa Visle, 6. SS oklopnu armiju iz Ardena). Poslednja nemačka ofanziva (Frilingservahen) marta 1945, okončana je neuspehom, i usledio je krah nemačkih snaga na svim frontovima.
izvor sr:wikipedia
|
|
|
|
|
Registruj se da bi učestvovao u diskusiji. Registrovanim korisnicima se NE prikazuju reklame unutar poruka.
|
|
|
|
|
Poslao: 06 Mar 2013 19:45
|
offline
- novii
- Građanin
- Pridružio: 11 Feb 2013
- Poruke: 54
|
Kod batinske bitke su nazanimljiviji događaji borba za "kotu 169"
[Link mogu videti samo ulogovani korisnici]
|
|
|
|
|
|
|
Poslao: 06 Mar 2013 21:32
|
offline
- nemosav1
- Počasni građanin
- Pridružio: 20 Mar 2012
- Poruke: 723
|
Operativni izvestaj staba 12 vojvodjanske brigade od 24 . novembra 1944 god. stabu 51 NOU dvizije o borbama za mostobran kod Batine
[Link mogu videti samo ulogovani korisnici]
|
|
|
|
|
|
|
Poslao: 09 Mar 2013 21:57
|
offline
- Pridružio: 05 Jan 2011
- Poruke: 1037
|
Napisano: 09 Mar 2013 21:45
Još malo materijala za pismene:
Nikola Božić: BATINSKA BITKA
Dopuna: 09 Mar 2013 21:51
Na kraju knjige ima spisak poginulih:
- 648 boraca 51. vojvođanske divizije
- 1.237 crvenoarmejaca
Dopuna: 09 Mar 2013 21:57
Dve mape iz knjige:
|
|
|
|
|
|
|
Poslao: 10 Mar 2013 15:57
|
offline
- DENA
- Novi MyCity građanin
- Pridružio: 22 Feb 2012
- Poruke: 26
|
Imam drugo dopunjeno izdanje (1990.godina) ove Boziceve knjige u kojoj je spisak sa 856 poginulih i nestalih boraca 51.Vojvodjanske udarne divizije,a autor kaze da to nije potpun spisak.Njegova je procena da je ova divizija imala oko 1000 mrtvih i nestalih,a ranjenih najmanje 1200 od ukupno 9582 boraca,koliko je imala 14.novembra.To su veci gubici(u mrtvima i nestalima) nego sto je ceo 8.korpus imao u Kninskoj operaciji,sto govori o ozbiljnosti borbi.Tome treba dodati jos i sovjetske gubitke-procena autora oko 1500 mrtvih i nestalih.
|
|
|
|
|
|
|
Poslao: 08 Apr 2013 22:18
|
offline
- Dutch
- Novi MyCity građanin
- Pridružio: 08 Okt 2011
- Poruke: 21
- Gde živiš: Tower, Serbia
|
Bitka na Batini ili Bitka kod baranjskog sela Batina je jedna od najvecih bitaka na prostoru bivse SFRJ u drugom svetskom ratu. Ovo je bitka koja je i ujedno najmanje poznata i puna kontraverzi zbog falsifikovanja istorije od strane vlasti Jugoslavije posle 1948. godine u cilju umanjenja uloge Crvene armije u oslobodjenju Jugoslavije. Naime u Bitci je ucestvovalo i stradalo mnogo vise (priblizno 5x) ljudi nego sto se spominje u zvanicnim dokumentima. To se lako da zakljuciti iz same posete spomen obelezijima vezanim za tu bitku: Spomen parka na koti 169 i Vojnickog groblja u Somboru - gde su sahranjeni vojnici umrli u vojnoj bolnici.
Na sve ovo moram dodati i izjave svedoka - ucesnika u bitci, koji su preziveli taj pakao, a kojima je kasnije zabranjeno da govore o toj bitci.
|
|
|
|
|
|
|
Poslao: 09 Apr 2013 20:17
|
offline
- nemosav1
- Počasni građanin
- Pridružio: 20 Mar 2012
- Poruke: 723
|
Batinska operacija je trajala od 6 do 29 novembra 1944,i imala je tri etape:
-prva etapa (7-14 novembra) obukvata pokusaj da se iz pokreta na sirokom frontu zauzme mostobran na desnoj obali Dunava kod Batine i Apatina, i poveze u zajednicki operativni mostobran
-druga etapa (15-24.novembra) obuhvata promene u pocetnom planu, pregrupisanje snaga i povezivanje batinskog i apatinskog mostobrana u jedinstveni-operativni mostobran
-treca etapa (25-29 novembra) obuhvata uvodjenje u borbu drugog esalona 57.armije i dejstva 51. divizije za oslobodjenje preostalog dela Baranje
Dok je 2. ukrajinski front pokušavao da zauzme Budimpeštu, jedinice 3. ukrajinskog fronta su, od 7. novembra do 9. decembra, završavale operaciju oko forsiranja Dunava i obrazovanja velikog mostobrana, koji im je imao poslužiti kao operativni oslonac za dalja dejstva.
U sastavu 3. ukrajinskog fronta nalazile su se 4. gard. i 57 armija, 18. oklopni korpus i 17. vazd. armija. Pred početak operacija, južno od Sombora, na odseku širine 120 km niz Dunav, dejstvovao je samo 75. peš. korpus 57. armije, dok su ostale snage ove armije u to vreme podilazile rejonima određenim za prikupljanje. Došavši do zaključka da su protivničke snage na ovom delu fronta relativno slabe, komandant 3. ukrajinskog fronta je odlučio da samo sa ovim korpusom odmah preduzmr forsiranje Dunava.
U to vreme nemačka Vrhovna komanda je jednom direktivom stavila u zadatak Grupi armija »Jug« da svima raspoloživim snagama, s teritorije Cegled — Solnok, izvrši napad na bok i pozadinu sovjetske 46. armije, koja je ozbiljno ugrožavala Budimpeštu. Napad je počeo 5. novembra, ali bez željenih rezultata.
Međutim, 7. novembra, u toku noći, u rejonu Apatina, i 9. novembra, takođe u toku noći, u rejonu Batine, jedinice 3. ukrajinskog fronta (nekoliko ojačanih četa iz sastava 74. i 233. peš. divizije) izvršile su nasilno izviđanje. (U sastavu ovih snaga operisale su i jedinice 51. divizije NOVJ). Koristeći se mesnim sredstvima, one su forsirale Dunav i na suprotnoj obali obrazovale nekoliko manjih mostobrana, čime su iznenadile protivnika. U težnji da proširi i poveže ove mostobrane, komandant 75. korpusa je, u toku četiri dana, prebacio preko reke i glavninu 74. i 233. peš. divizije. Usled jakog otpora protivnika razvile su se žestoke borbe. Uslovi za dalje napade bili su jako otežani, jer je Dunav na nekoliko mesta provalio nasipe i poplavio prilaze protivničkim položajima. Na mostobran je trebalo prebaciti sveže snage, ali su uslovi za ovo bili vrlo teški. Naime, raspolagalo se samo jednim pontonskim mostom i dvema skelama, koje su Nemci neprekidno tukli artiljerijom i bombardovali avijacijom. Put do ovih prelaza, koji je vodio kroz jako raskaljano zemljište, takođe je bio pod vatrom. Zbog toga se preko reke prelazilo samo noću, I pored ovih teškoća, 13. novembra je bio uveden u borbu i 64. peš. korpus. Sledećih deset dana oba su korpusa svoje snage koncentrisala na mostobranu, tako da je ovaj 23. novembra bio potpuno povezan.
Pošto je proširen mostobran, u borbu su uvedeni i drugi ešelon 57. armije (6. gard. peš. korpus), jedna motorizovana brigada i 21. gard. peš. korpus 4. gard. armije. Kada je 4. gard. armija izbila na mostobran, severoistočno od 57. armije, situacija se bitno izmenila. Tako je 26. novembra do mraka mostobran bio proširen na oko 50 km po frontu, a 14—17 km po dubini, uz vrlo aktivno učešće jedinica NOVJ koje su se nalazilen na mostobranu. Time je omogućeno normalno prebacivanje snaga preko Dunava, tako da su jedinice 3. ukrajinskog fronta uspele da podiđu i Blatnom jezeru, kao i jezeru Velenee, čime je bila ugrožena pozadina nemačko-mađarskih snaga koje su branile Budimpeštu. Ove operacije uspešno je pomagala 7. vazduhoplovna armija, koja je, i pored loših vremenskih uslova nanela protivniku znatne gubitke bombardovanjem i dejstvom šturmovika. Uspešno je đejstvovala i Dunavska ratna flotila, koja je u rejonu Iloka izvršila desante, a vatrom pomagala kopnene snage pri zauzimanju mostobrana i prelaženju preko Dunava kod Apatina, Mohača i Dunafeldvara.
Po zauzeću Darde, jedinice Crvene armije su 28. novembra smenile snage 51. divizije NOVJ, posle čega je ova dobila zadatak da posedne levu obalu Drave, od jugoslovensko-mađarske granice (istočno od Miholjca) do ušća ove reke u Dunav.
|
|
|
|
|
|
|
Poslao: 17 Apr 2013 14:19
|
offline
- Pridružio: 21 Sep 2012
- Poruke: 232
|
Moj deda je bio u 12 Vojvodjansku i odneo uspomenu na tu bitku u grobu....sahranjen je sa gelerom u ruci iz te bitke,meni je ko klincu bilo zanimljivo da mu stalno stavim ruku na to mesto tacno bi se osetilo parce metal,ranjen je od granate i jos na 9 mesta je bio izbusen i lezao je u krvi i ceko smrt sve dok Rusi nisu spasli,stalno mi je pricao o tom paklu i ludim Rusima na tenkovima koji su ostrili nozeve na oklopima od tenka ,cesto bi plako kad bi spominjao taj pakao,zanimljivo je da nikad nije pokazivao neku mrznju prema Nemcima vec je stalno pricao o njima kao veoma jakoj i disciplinovanoj vojsci.Duch je upravu kad je reko da je jedna od vecih operacija na prostorima bivse SFRY za vreme WW2 rata koja je poprimala crte pravog velikog sukoba u WW2 rata , dobro da se neko setio da otvori ovu temu !
|
|
|
|
|
|
|
Poslao: 17 Apr 2013 15:25
|
offline
- Pridružio: 12 Jan 2006
- Poruke: 3249
- Gde živiš: Gde ja zivim...
|
Kad je NOV pobedila, svi su slavili uz: "DObili smo Batine!'' 
|
|
|
|
|
|
